جمجمه های 195 هزار ساله: کهن ترین بقایای انسان اولیه
مطالعات تازه نشان می دهد که قدمت دو جمجمه که ابتدا در سال 1967 در اتیوپی کشف شده بود 195 هزار سال است که آنها را به کهن ترین بقایای انسانی که دانشمندان تا کنون به آنها دست یافته اند بدل می کند. دانشمندان تاریخ گذاری مجدد صخره هایی که این بقایا در نزدیکی آنها کشف شده بود به این تخمین تازه دست یافته اند. براساس تخمین های اولیه قدمت این دو جمجمه که به "اوموی یک و دو" (Omo I and II) مشهور هستند 130 هزار سال تعیین شده بود. آخرین مطالعه در این زمینه در نشریه "نیچر" چاپ شده است.
این فسیل ها ابتدا توسط تیمی از کاوشگران تحت سرپرستی ریچارد لیکی، فسیل شناس معروف، در رسوبات کنار رود اومو در جنوبی ترین نقطه اتیوپی در نزدیکی شهر کیبیش کشف و به جهانیان معرفی شد. آنها تنها بخشی از جمجمه اوموی یک (بدون استخوان صورت) را در کنار پاره هایی از اسکلت بدن و تنها بخش فوقانی و پشتی جمجمه اوموی دو را کشف کردند. در تاریخ گذاری اولیه در سال 1967 نتیجه گیری شد که جمجمه ها 130 هزار ساله هستند. این تاریخ گذاری براساس واپاشی اتم های اورانیوم-238 به توریوم-238 در پوسته صدف هایی که در لایه های سنگی مجاور جمجمه ها پیدا شد انجام شده بود. اما این نتایج از مدت ها قبل مورد تردید بود و ایان مک داگال، از دانشگاه ملی استرالیا در کانبرا و همکارانش به تازگی نتایج یک تکنیک متفاوت برای تعیین قدمت جمجمه را گزارش کرده اند.
شیوه آنها بر واپاشی شناخته شده اتم های رادیواکتیو پتاسیم-40 به گاز آرگون-40 در بلورهای معدنی فلدسپات (نوعی کانی) استوار است. این بلورها از خاراسنگ هایی در لایه های آتشفشانی که در بالا و پایین جمجمه ها تشکیل شده بود استخراج شد. این شواهد، به اضافه شواهد فرعی، قدمت جمجمه های اومو را چیزی نزدیک به 196 هزار سال رقم می زند. تا پیش از این قدیمی ترین جمجه های متعلق به یک "هومو سیپین Homo Sapiens" 154 هزار سال تا 160 هزار سال قدمت داشت که در رسوبات نزدیک به روستای هرتو در مناطق دورافتاده شرق اتیوپی کشف شده بود.
